Czy szerszenie są pod ochroną? Sprawdź aktualne przepisy

Czy szerszenie są pod ochroną w Polsce?

Czym są szerszenie i jakie gatunki występują w Polsce?

Szerszenie to jedne z największych i najbardziej rozpoznawalnych owadów błonkoskrzydłych w Europie. Najczęściej spotykanym gatunkiem w Polsce jest szerszeń europejski (Vespa crabro), który wyróżnia się dużymi rozmiarami i charakterystycznym żółto-czarnym ubarwieniem. Te owady są często mylone z osami, jednak różnią się od nich większymi rozmiarami, bardziej masywną budową ciała i łagodniejszym usposobieniem – szerszenie rzadko atakują człowieka bez powodu.

Poza szerszeniem europejskim, coraz częściej mówi się o szerszeniu azjatyckim (Vespa velutina), który zaczyna pojawiać się w Europie Zachodniej i stanowi zagrożenie dla rodzimych gatunków pszczół. W Polsce jak dotąd nie odnotowano stałych populacji szerszenia azjatyckiego, ale jego ekspansja jest monitorowana.

Szerszenie pełnią bardzo ważną rolę w ekosystemie. Pomagają regulować populację owadów, w tym much i komarów, a także odżywiają się owadami uznawanymi za szkodniki. Wbrew powszechnej opinii nie są agresywnymi owadami – atakują tylko w sytuacji zagrożenia, szczególnie gdy ktoś zbliża się do ich gniazda.

Czy szerszenie są objęte ochroną gatunkową?

Wielu ludzi zastanawia się, czy szerszenie są pod ochroną w Polsce i czy można usuwać ich gniazda. Szerszeń europejski nie jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, co oznacza, że można usuwać ich gniazda w przypadku zagrożenia, ale należy to robić zgodnie z określonymi zasadami.

✔ Szerszenie nie znajdują się na liście gatunków chronionych w Polsce, ale są objęte częściową ochroną w niektórych krajach Europy, np. w Niemczech, gdzie ich zabijanie wymaga specjalnego zezwolenia.
✔ W Polsce gniazda szerszeni można usuwać, ale w budynkach użyteczności publicznej i miejscach o dużym natężeniu ruchu ludzi zaleca się wezwanie profesjonalnej firmy deratyzacyjnej, która zrobi to w sposób bezpieczny.
✔ Nie ma zakazu zabijania pojedynczych osobników, ale ze względów ekologicznych warto unikać ich eliminacji, jeśli nie stanowią zagrożenia.

Dlaczego szerszenie nie są objęte ochroną?
Mimo że są ważnym elementem ekosystemu, ich populacja w Polsce nie jest zagrożona wyginięciem. W przeciwieństwie do pszczół miodnych, które cierpią na skutek zmian klimatycznych i stosowania pestycydów, szerszenie dobrze adaptują się do różnych środowisk i nie odnotowano drastycznego spadku ich liczebności.

Czy można usuwać gniazda szerszeni?

Usunięcie gniazda szerszeni może być konieczne w sytuacjach, gdy stanowi ono zagrożenie dla ludzi, np. znajduje się w pobliżu szkół, placów zabaw czy domów mieszkalnych. Nie należy jednak podejmować takiej akcji samodzielnie, ponieważ szerszenie mogą bronić swojego gniazda i zaatakować osobę próbującą je usunąć.

✔ Kiedy można usunąć gniazdo szerszeni?

• Jeśli znajduje się wewnątrz budynku lub w pobliżu okien i drzwi.
• Jeśli stanowi zagrożenie dla osób uczulonych na jad owadów.
• Jeśli owady są agresywne i często pojawiają się w miejscach publicznych.

✔ Kiedy lepiej pozostawić gniazdo?

• Jeśli znajduje się na dużej wysokości i nie stanowi zagrożenia dla ludzi.
• Jeśli znajduje się w lesie, na polanie lub na obrzeżach działki – wówczas szerszenie spełniają ważną funkcję ekologiczną i nie warto ich usuwać.
• Jeśli jest puste – szerszenie nie wracają do starych gniazd w kolejnym sezonie.

Usuwaniem gniazd szerszeni powinni zajmować się profesjonaliści, którzy używają odpowiedniego sprzętu ochronnego oraz środków owadobójczych. Samodzielna próba zniszczenia gniazda może być bardzo niebezpieczna, ponieważ rozwścieczone owady mogą zaatakować w obronie swojego siedliska.

Czy szerszenie są zagrożeniem dla ludzi?

Szerszenie cieszą się złą reputacją jako jedne z najbardziej „niebezpiecznych” owadów, ale w rzeczywistości ich jad nie jest bardziej toksyczny niż jad os czy pszczół. Jednak ze względu na większą ilość jadu, jaką są w stanie wstrzyknąć przy jednym użądleniu, ich ugryzienie może być bardziej bolesne.

✔ Czy użądlenie szerszenia jest groźne?

• Dla większości ludzi nie stanowi poważnego zagrożenia, choć może powodować silny ból i miejscowy obrzęk.
• Osoby uczulone na jad błonkoskrzydłych mogą doświadczyć reakcji anafilaktycznej, która wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.
• W przypadku wielokrotnego użądlenia (np. przy próbie zniszczenia gniazda) może dojść do groźnych powikłań zdrowotnych.

Szerszenie nie atakują bez powodu – w przeciwieństwie do os, które mogą być agresywne w poszukiwaniu jedzenia, szerszenie zazwyczaj ignorują ludzi, o ile nie czują zagrożenia. Największe ryzyko stanowią sytuacje, w których ktoś przypadkowo naruszy ich gniazdo.

Mimo że szerszeń europejski nie jest pod ochroną, jego obecność w ekosystemie jest bardzo ważna, ponieważ pomaga kontrolować populację owadów. Warto więc unikać jego eliminacji, jeśli nie stanowi realnego zagrożenia dla ludzi.

Ochrona szerszeni w Europie – jakie przepisy obowiązują?

Jak wygląda status prawny szerszeni w innych krajach Europy?

Ochrona szerszeni w Europie nie jest jednolita – w zależności od kraju obowiązują różne regulacje dotyczące tych owadów. W niektórych państwach szerszenie są częściowo chronione, natomiast w innych można usuwać ich gniazda bez ograniczeń.

✔ Niemcy – w Niemczech szerszeń europejski (Vespa crabro) jest objęty częściową ochroną, co oznacza, że jego zabijanie i niszczenie gniazd jest zabronione bez uzyskania specjalnego zezwolenia. Kara za nielegalne zabicie szerszenia lub zniszczenie jego siedliska może wynosić nawet 50 000 euro.

✔ Francja – szerszenie europejskie nie są chronione, ale coraz większym problemem staje się szerszeń azjatycki (Vespa velutina), który jest gatunkiem inwazyjnym. Władze prowadzą aktywne programy kontroli i eliminacji tego owada, aby chronić populacje pszczół miodnych.

✔ Wielka Brytania – szerszenie nie są objęte ochroną, ale władze apelują o ostrożność przy ich eliminacji. Głównym zagrożeniem jest rozprzestrzenianie się szerszenia azjatyckiego, którego obecność budzi duże obawy wśród ekologów.

✔ Skandynawia – w krajach takich jak Szwecja, Norwegia i Finlandia szerszenie występują rzadziej, a ich obecność w ekosystemie nie jest traktowana jako zagrożenie. Nie są objęte ochroną, ale usuwanie ich gniazd zaleca się przeprowadzać w sposób bezpieczny.

Czy szerszenie mogą być objęte ochroną w przyszłości?

Chociaż szerszeń europejski nie jest obecnie zagrożonym gatunkiem, rosnąca urbanizacja i niszczenie naturalnych siedlisk mogą w przyszłości wpłynąć na jego liczebność. W niektórych krajach ekologowie apelują o objęcie szerszeni większą ochroną, ponieważ odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu populacji owadów, w tym szkodników rolniczych.

✔ Czy zmiany klimatyczne wpłyną na populację szerszeni?

• Coraz cieplejsze zimy sprzyjają rozwojowi populacji szerszeni, ponieważ więcej osobników przeżywa chłodniejsze miesiące.
• Wzrost temperatury może jednak faworyzować szerszenia azjatyckie, które stanowią zagrożenie dla rodzimych owadów, w tym dla szerszenia europejskiego.

✔ Czy szerszenie powinny być chronione?

• Niektóre organizacje ekologiczne sugerują, że należy prowadzić bardziej kontrolowane działania dotyczące eliminacji szerszeni, aby unikać niszczenia ich gniazd bez uzasadnionych powodów.
• W Polsce, mimo że nie są objęte ochroną, coraz częściej zwraca się uwagę na ich rolę w ekosystemie i konieczność edukacji społeczeństwa na temat ich zachowań.

Jak można bezpiecznie współistnieć z szerszeniami?

Szerszenie mogą budzić strach, ale w większości przypadków ich obecność nie powinna stanowić powodu do paniki. Warto znać sposoby na unikanie niepotrzebnych konfliktów z tymi owadami.

✔ Jak unikać problemów ze szerszeniami?

• Nie podchodzić do gniazd – szerszenie atakują tylko w obronie swojej kolonii.
• Nie machać rękami w ich pobliżu – gwałtowne ruchy mogą sprowokować agresję.
• Nie używać słodkich perfum – intensywne zapachy mogą przyciągać owady.
• Nie zostawiać otwartych napojów i jedzenia na dworze – szerszenie mogą być zainteresowane słodkimi płynami.

✔ Co zrobić, gdy szerszeń pojawi się w domu?

• Nie zabijać go ręcznie – może to sprowokować agresję.
• Otworzyć okno i pozwolić mu wylecieć.
• Jeśli jest to konieczne, delikatnie usunąć go za pomocą szklanki i kartki papieru.

✔ Jak postępować w przypadku gniazda w pobliżu domu?

• Nie próbować usuwać go samodzielnie – może to skończyć się atakiem całej kolonii.
• Wezwać profesjonalistów – firmy zajmujące się deratyzacją i usuwaniem owadów posiadają odpowiedni sprzęt do bezpiecznego usunięcia gniazda.
• Zawiadomić straż pożarną w sytuacji zagrożenia – w wielu gminach strażacy mogą interweniować w przypadku gniazd znajdujących się w miejscach publicznych.

Czy szerszenie są bardziej niebezpieczne od pszczół i os?

Choć szerszenie budzą większy strach niż osy czy pszczoły, ich użądlenie nie jest bardziej toksyczne. Główną różnicą jest to, że szerszeń wstrzykuje większą ilość jadu, co może powodować silniejsze reakcje alergiczne.

✔ Jakie są różnice między użądleniem szerszenia, osy i pszczoły?

• Szerszeń – użądlenie jest bardziej bolesne, ale sam jad nie jest dużo silniejszy niż u osy.
• Osa – może żądlić wielokrotnie i często jest bardziej agresywna niż szerszeń.
• Pszczoła – po użądleniu ginie, ponieważ zostawia w skórze człowieka żądło.

✔ Czy użądlenie szerszenia jest śmiertelne?

• Dla większości ludzi nie stanowi zagrożenia, choć może powodować silny ból i opuchliznę.
• Dla osób uczulonych na jad błonkoskrzydłych może być groźne, a w przypadku reakcji anafilaktycznej konieczna jest natychmiastowa pomoc medyczna.
• Wielokrotne użądlenie (np. w przypadku próby zniszczenia gniazda) może być niebezpieczne ze względu na dużą ilość jadu dostającą się do organizmu.

Czy szerszenie powinny być chronione?

Mimo że szerszenie europejskie nie są objęte ochroną, ich obecność w ekosystemie jest niezwykle istotna. Pomagają kontrolować populację owadów, w tym much, komarów i szkodników rolniczych.

Warto zastanowić się, czy ich eliminacja zawsze jest konieczna. Jeśli gniazdo nie stanowi zagrożenia dla ludzi, dobrym rozwiązaniem jest pozostawienie ich w spokoju, ponieważ szerszenie w naturalny sposób regulują populacje innych owadów i pomagają utrzymać równowagę biologiczną.

Zamiast postrzegać szerszenie jako niebezpieczne owady, warto zrozumieć ich rolę w przyrodzie i unikać ich bezpodstawnego niszczenia. Dzięki edukacji i świadomemu podejściu możliwe jest współistnienie ludzi i szerszeni bez niepotrzebnych konfliktów.

FAQ: Czy szerszenie są pod ochroną? Sprawdź aktualne przepisy

<

• About
• Latest Posts

Marta Komasa

Jestem pasjonatką naturalnych metod dbania o zdrowie i harmonijnego życia w zgodzie z naturą. Od lat zgłębiam tajniki medycyny naturalnej, ziołolecznictwa, zdrowego odżywiania i ekologicznego stylu życia. Fascynuje mnie siła natury i jej wpływ na nasze samopoczucie – zarówno fizyczne, jak i emocjonalne.

Na Martka Natura dzielę się wiedzą o tym, jak w prosty i skuteczny sposób czerpać z dobrodziejstw natury – od domowych kosmetyków, przez naturalne sposoby na wzmocnienie odporności, po świadome wybory żywieniowe. Wierzę, że zdrowie to holistyczna równowaga między ciałem, umysłem i duszą, a najlepsze rozwiązania często są na wyciągnięcie ręki – w otaczającym nas świecie przyrody.

Jeśli tak jak ja cenisz życie blisko natury i szukasz sprawdzonych sposobów na zdrowie i harmonię, to dobrze trafiłeś/aś! Zapraszam do wspólnej podróży ku bardziej naturalnemu i świadomemu stylowi życia. 🌿✨

Latest posts by Marta Komasa (see all)

• Czy szerszenie są pod ochroną? Sprawdź aktualne przepisy - 12 marca, 2025
• Krokusy w Polsce – czy są pod ochroną i gdzie można je podziwiać? - 12 marca, 2025
• Czy kuna jest pod ochroną w Polsce? Aktualne przepisy i regulacje - 12 marca, 2025