Czy kuna jest pod ochroną w Polsce? Aktualne przepisy i regulacje

Czy kuna jest pod ochroną w Polsce? Status prawny i różne gatunki

Jakie gatunki kun występują w Polsce?

Kuna to niewielki drapieżnik należący do rodziny łasicowatych (Mustelidae), który występuje w różnych częściach Europy, w tym także w Polsce. W naszym kraju można spotkać dwa główne gatunki:

• Kuna domowa (Martes foina) – często zamieszkuje budynki gospodarcze, poddasza domów, strychy oraz obszary miejskie. Można ją rozpoznać po jasnej plamie na gardle, która ma kształt przypominający wstęgę i często sięga aż do przednich łap.
• Kuna leśna (Martes martes) – preferuje tereny leśne i rzadko zbliża się do ludzkich osiedli. Ma bardziej puszyste futro i żółtawą plamę na gardle, a także dłuższy ogon niż kuna domowa.

Oba gatunki są do siebie bardzo podobne, ale różnią się miejscem występowania oraz statusem ochronnym, co ma kluczowe znaczenie w kontekście przepisów prawa.

Czy kuna jest objęta ochroną gatunkową w Polsce?

Obecnie status ochronny kuny zależy od jej gatunku. Kuna domowa (Martes foina) nie jest objęta żadną formą ochrony, co oznacza, że można ją odstraszać, a w niektórych przypadkach również eliminować, jeśli wyrządza szkody.

Z kolei kuna leśna (Martes martes) znajduje się pod ochroną częściową, co oznacza, że jej odławianie, zabijanie i przetrzymywanie wymaga specjalnych zezwoleń wydawanych przez odpowiednie organy ochrony środowiska.

Jakie są konsekwencje ochrony częściowej kuny leśnej?

• Nie można jej zabijać ani polować na nią bez zezwolenia.
• Odławianie kuny leśnej musi być zgodne z prawem – potrzebne jest pozwolenie.
• Przetrzymywanie kuny leśnej bez odpowiednich dokumentów jest nielegalne.

Z kolei kuna domowa, która często staje się uciążliwym sąsiadem na poddaszach, nie jest chroniona, co oznacza, że można legalnie stosować różne metody odstraszania oraz ograniczania jej populacji.

Co mówią przepisy o odstraszaniu i zwalczaniu kun?

W przypadku kuny domowej, która nie podlega ochronie, można stosować różne metody odstraszania i zabezpieczania budynków.

Legalne sposoby pozbywania się kuny domowej:

• Uszczelnienie budynków – zabezpieczanie poddaszy, dachów i otworów wentylacyjnych.
• Odstraszacze dźwiękowe – emitujące ultradźwięki, które działają drażniąco na kuny.
• Odstraszacze zapachowe – środki o intensywnym zapachu, np. amoniak, nafta, sierść psów lub specjalne preparaty chemiczne.
• Pułapki żywołowne – legalne w przypadku kuny domowej, pod warunkiem, że zwierzę zostanie wypuszczone daleko od budynków.

Czy można zabić kunę domową?
Zabijanie kuny domowej nie jest zalecane, mimo że nie podlega ochronie. Polskie prawo przewiduje, że wszystkie dzikie zwierzęta powinny być traktowane humanitarnie, a ich eliminacja może podlegać przepisom o ochronie zwierząt.

Jakie przepisy dotyczą kuny leśnej?
W przypadku kuny leśnej obowiązują znacznie bardziej rygorystyczne przepisy. Jeśli kuna leśna pojawi się na terenie prywatnej posesji, nie wolno jej samodzielnie odłowić ani wyrządzić jej krzywdy. Można jedynie stosować metody odstraszania, które nie powodują szkody dla zwierzęcia.

Jeżeli kuna leśna wyrządza szkody i konieczne jest jej odłowienie, należy uzyskać zgodę Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) lub innej właściwej instytucji.

Czy istnieją wyjątki?
W wyjątkowych sytuacjach, np. gdy kuna leśna wyrządza duże szkody w hodowli drobiu, można wystąpić o indywidualne pozwolenie na odłów lub odstrzał. Jednak wymaga to wniosku i oficjalnej zgody odpowiednich organów.

Czy kuny mogą być traktowane jako szkodniki?

Kuny często są postrzegane jako uciążliwe zwierzęta, szczególnie wtedy, gdy dostają się na strychy i poddasza domów, gdzie hałasują, niszczą izolację termiczną i gryzą przewody elektryczne. Mogą również atakować drób i inne małe zwierzęta hodowlane, dlatego wielu właścicieli gospodarstw chce się ich pozbyć.

Jednak kuny pełnią też ważną rolę w ekosystemie – pomagają kontrolować populacje gryzoni, ponieważ zjadają myszy, szczury i inne drobne ssaki.

Czy kuny powinny być eliminowane?
Nie zawsze. W wielu przypadkach wystarczy zastosować odpowiednie metody odstraszania i zabezpieczenia budynku, aby uniknąć szkód wyrządzanych przez kuny.

Jakie są konsekwencje naruszenia przepisów dotyczących ochrony kun?

Czy można dostać mandat za zabicie kuny?

• W przypadku kuny domowej nie obowiązuje kara za jej eliminację, ale zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt każda forma niehumanitarnego traktowania zwierząt może skutkować grzywną.
• W przypadku kuny leśnej, która podlega ochronie częściowej, nielegalne zabicie zwierzęcia może skutkować wysoką grzywną lub nawet odpowiedzialnością karną.

Jakie są kary za nielegalne odławianie kuny leśnej?
Odławianie kuny leśnej bez zgody odpowiednich organów może skutkować karą administracyjną lub finansową, a w skrajnych przypadkach nawet karą ograniczenia wolności.

Czy można zgłosić nielegalne działanie przeciwko kunom?
Tak. Jeśli ktoś nielegalnie poluje na kuny leśne lub w okrutny sposób traktuje kuny domowe, można zgłosić sprawę do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ), organizacji ochrony zwierząt lub straży leśnej.

Kuna, mimo że może być uciążliwa dla ludzi, jest ważnym elementem ekosystemu. Jej ochrona oraz kontrola populacji powinny być przeprowadzane zgodnie z obowiązującymi przepisami, aby uniknąć konsekwencji prawnych i ekologicznych. W drugiej części artykułu omówimy najlepsze sposoby zabezpieczania budynków przed kunami oraz metody legalnego odstraszania tych zwierząt.

Jakie są konsekwencje nielegalnego zabijania lub odławiania kun?

Czy kuna może wyrządzać szkody?

Kuny są zwierzętami drapieżnymi, a ich aktywność może powodować poważne szkody zarówno w domach, jak i gospodarstwach rolnych. Najczęściej spotykane problemy związane z kunami to:

• Uszkodzenia na poddaszach i strychach – kuny często dostają się do budynków mieszkalnych przez otwory wentylacyjne, szczeliny w dachach lub niezamknięte okna. Gnieżdżąc się na poddaszu, niszczą warstwę izolacyjną, pozostawiają odchody, a ich hałasy mogą być bardzo uciążliwe.
• Przegryzanie kabli i przewodów elektrycznych – kuny znane są z gryzienia przewodów w samochodach i budynkach, co może prowadzić do poważnych awarii, a nawet ryzyka pożaru.
• Atakowanie drobiu i ptactwa hodowlanego – kuna potrafi dostać się do kurników i zagryźć kury, kaczki oraz inne ptactwo, co stanowi duży problem dla hodowców.
• Zanieczyszczanie otoczenia – kuny zostawiają odchody oraz resztki pożywienia, co może prowadzić do nieprzyjemnego zapachu i stanowić zagrożenie dla higieny w budynkach.

Pomimo tych negatywnych aspektów kuny pełnią także ważną rolę w ekosystemie, redukując populację gryzoni, takich jak myszy i szczury. Dlatego eliminacja tych zwierząt powinna być przemyślana i zgodna z przepisami prawa.

Jak legalnie zabezpieczyć dom przed kunami?

Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed kunami jest odpowiednie zabezpieczenie budynku. Istnieje wiele skutecznych i zgodnych z prawem metod, które pomogą uniknąć ich obecności na strychach, w garażach czy kurnikach.

1. Zabezpieczenie budynku przed kunami

• Uszczelnienie wszelkich otworów i szczelin – kuny mogą dostać się do budynku przez nawet niewielkie otwory o średnicy kilku centymetrów. Warto zablokować otwory wentylacyjne, szczeliny w dachach oraz miejsca wokół rur i kabli.
• Montaż siatek ochronnych – można zamontować metalowe siatki o drobnych oczkach wokół miejsc, gdzie kuny mogą próbować się przedostać.
• Odpowiednie zamykanie kurników i budynków gospodarczych – kuny mogą przedostać się przez niezabezpieczone okna, drzwi i dachy, dlatego warto zamontować mocne zamknięcia oraz wzmocnić konstrukcję budynku.

2. Odstraszacze dźwiękowe i świetlne

• Urządzenia ultradźwiękowe – kuny są wrażliwe na wysokie częstotliwości dźwięku, które dla ludzi są niesłyszalne. Takie odstraszacze można zamontować na strychach, w garażach lub w pobliżu kurników.
• Silne światło – kuny preferują ciemne i spokojne miejsca, dlatego mocne oświetlenie LED na poddaszu może je skutecznie zniechęcić do osiedlenia się.

3. Odstraszacze zapachowe

• Nafta i amoniak – kuny nie lubią intensywnych zapachów, dlatego warto rozmieścić w problematycznych miejscach nasączone nimi szmaty.
• Włosy psów lub ludzi – kuny unikają miejsc, w których czują zapach drapieżników, dlatego rozsypanie psiej sierści na strychu lub w garażu może skutecznie je odstraszyć.
• Specjalne preparaty odstraszające – dostępne w sklepach środki zapachowe oparte na olejach eterycznych skutecznie zniechęcają kuny do przebywania w pobliżu budynków.

Jakie kary grożą za nielegalne zabijanie kuny?

Zabijanie kuny może prowadzić do konsekwencji prawnych, zwłaszcza jeśli dotyczy to kuna leśna (Martes martes), która jest objęta ochroną częściową.

Jakie są kary za zabicie kuny leśnej?

• Grzywna w wysokości od kilkuset do kilku tysięcy złotych – zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, nielegalne zabicie zwierzęcia chronionego może skutkować nałożeniem kary finansowej.
• Odpowiedzialność karna – w skrajnych przypadkach sąd może nałożyć karę ograniczenia wolności za naruszenie przepisów dotyczących ochrony gatunkowej.

Czy można zabić kunę domową?
Kuna domowa nie podlega ochronie, co oznacza, że jej eliminacja jest legalna, ale wciąż podlega przepisom ustawy o ochronie zwierząt. W związku z tym nie można jej zabijać w sposób, który powoduje zbędne cierpienie.

Czy można zgłosić nielegalne działanie przeciwko kunom?

Jeżeli ktoś nielegalnie poluje na kuny leśne lub zabija je bez odpowiednich zezwoleń, można zgłosić to do:

• Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) – zajmuje się nadzorowaniem przestrzegania przepisów o ochronie przyrody.
• Straży Leśnej – w przypadku polowań lub nielegalnych odłowów na terenach leśnych.
• Organizacji zajmujących się ochroną zwierząt, które mogą podjąć działania prawne wobec osób łamiących przepisy.

Czy kuny pełnią pozytywną rolę w ekosystemie?

Mimo że kuny bywają uciążliwe dla ludzi, mają również pozytywny wpływ na środowisko.

• Kontrolują populację gryzoni – kuny polują na myszy, szczury i nornice, co pomaga ograniczyć ich liczebność w naturalny sposób.
• Zjadają szkodniki – w ich diecie znajdują się także owady i inne małe szkodniki, które mogą niszczyć uprawy.
• Są częścią łańcucha pokarmowego – kuny same są ofiarami większych drapieżników, takich jak orły czy wilki, dlatego pełnią istotną rolę w ekosystemie.

Czy kuny można legalnie osiedlić w ogrodzie?

Niektórzy miłośnicy przyrody zastanawiają się, czy można próbować oswoić kunę lub hodować ją w ogrodzie. Warto pamiętać, że kuna leśna jest objęta ochroną częściową, więc jej przetrzymywanie bez zezwolenia jest nielegalne.

Jeśli kuna domowa osiedli się w ogrodzie, warto zadbać o to, aby nie miała dostępu do kurników i innych miejsc, w których mogłaby wyrządzić szkody. W przeciwnym razie może stać się uciążliwym sąsiadem.

Jak uniknąć konfliktu z kunami?

Aby uniknąć problemów związanych z kunami, warto:

• Regularnie kontrolować dach i poddasze pod kątem otworów i szczelin.
• Nie zostawiać otwartych pojemników na śmieci, które mogą przyciągać kuny.
• Używać odstraszaczy dźwiękowych i zapachowych, zanim kuna zadomowi się na stałe.

Kuny są sprytnymi i wytrzymałymi zwierzętami, dlatego ich obecność w pobliżu ludzkich siedzib może być wyzwaniem. Zamiast eliminować te zwierzęta, warto skupić się na prewencji i odpowiednim zabezpieczeniu budynków, co pozwoli uniknąć niepotrzebnych konfliktów i problemów prawnych.

FAQ: Czy kuna jest pod ochroną w Polsce? Aktualne przepisy i regulacje

• About
• Latest Posts

Marta Komasa

Jestem pasjonatką naturalnych metod dbania o zdrowie i harmonijnego życia w zgodzie z naturą. Od lat zgłębiam tajniki medycyny naturalnej, ziołolecznictwa, zdrowego odżywiania i ekologicznego stylu życia. Fascynuje mnie siła natury i jej wpływ na nasze samopoczucie – zarówno fizyczne, jak i emocjonalne.

Na Martka Natura dzielę się wiedzą o tym, jak w prosty i skuteczny sposób czerpać z dobrodziejstw natury – od domowych kosmetyków, przez naturalne sposoby na wzmocnienie odporności, po świadome wybory żywieniowe. Wierzę, że zdrowie to holistyczna równowaga między ciałem, umysłem i duszą, a najlepsze rozwiązania często są na wyciągnięcie ręki – w otaczającym nas świecie przyrody.

Jeśli tak jak ja cenisz życie blisko natury i szukasz sprawdzonych sposobów na zdrowie i harmonię, to dobrze trafiłeś/aś! Zapraszam do wspólnej podróży ku bardziej naturalnemu i świadomemu stylowi życia. 🌿✨

Latest posts by Marta Komasa (see all)

• Czy kuna jest pod ochroną w Polsce? Aktualne przepisy i regulacje - 12 marca, 2025
• Czy lisy są pod ochroną w Polsce? Aktualne przepisy i status prawny - 12 marca, 2025
• Czy gołębie są pod ochroną w Polsce? Aktualne przepisy i regulacje - 12 marca, 2025