Co jedzą nornice? Naturalna dieta tych małych gryzoni

Czym są nornice i gdzie występują?

Nornice to małe gryzonie, które często mylone są z myszami lub nornikami, jednak wyróżniają się krępą budową ciała, krótkim ogonem i dużymi oczami. Są to zwierzęta bardzo zwinne i aktywne, a ich zdolność do kopania podziemnych tuneli sprawia, że często pozostają niewidoczne dla człowieka. Choć są niewielkie, mogą wyrządzać znaczne szkody w ogrodach, sadach i na polach uprawnych.

Charakterystyka nornic

Nornice należą do rodziny chomikowatych i są szeroko rozpowszechnione w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Ich długość ciała wynosi około 10–15 cm, a waga sięga 20–40 gramów. Mają brązowe lub szare futro, które pomaga im kamuflować się w naturalnym środowisku.

Są to zwierzęta aktywne głównie nocą i o zmierzchu, choć w sprzyjających warunkach można je spotkać również w ciągu dnia. Posiadają silne siekacze, które pozwalają im gryźć korzenie, pędy roślin oraz twarde nasiona. Ich zęby rosną przez całe życie, dlatego muszą regularnie je ścierać.

Środowisko życia – gdzie można spotkać nornice?

Nornice żyją w różnorodnych środowiskach, ale preferują tereny o luźnej, wilgotnej glebie, gdzie mogą łatwo kopać swoje podziemne nory. Można je spotkać w:

• Lasach liściastych i mieszanych – szczególnie na terenach obfitujących w krzewy i runo leśne
• Sadach i ogrodach – zwłaszcza tam, gdzie rosną drzewa owocowe i rośliny warzywne
• Łąkach i polach uprawnych – często żerują w pobliżu zbóż i roślin strączkowych
• Terenach podmokłych – choć wolą suchsze obszary, mogą przebywać w pobliżu rzek i stawów

Nornice budują systemy tuneli, które mogą sięgać nawet kilku metrów długości. Posiadają liczne komory magazynowe, w których przechowują nasiona, korzenie i liście, aby przetrwać trudniejsze okresy, zwłaszcza zimę.

Rola nornic w ekosystemie – pożyteczne czy szkodliwe?

Nornice odgrywają ważną rolę w naturalnym ekosystemie, ponieważ pomagają spulchniać glebę i przyczyniają się do rozprzestrzeniania nasion roślin. Są również pokarmem dla wielu drapieżników, takich jak:

• Sowy i inne ptaki drapieżne – np. myszołowy, jastrzębie
• Lisy i kuny – drapieżniki naziemne polujące na gryzonie
• Węże i łasice – szczególnie na terenach zalesionych i podmokłych

Jednak w pobliżu ludzkich upraw nornice mogą stać się poważnym zagrożeniem. Ich zamiłowanie do gryzienia korzeni, cebulek roślin i warzyw sprawia, że są uważane za szkodniki, szczególnie przez ogrodników i rolników.

Czy nornice stanowią zagrożenie dla upraw?

Nornice mogą powodować znaczne szkody w ogrodach, sadach i na polach uprawnych. Ich aktywność podziemna może prowadzić do niszczenia systemów korzeniowych roślin, a także do osłabienia drzew i krzewów owocowych.

Największe zagrożenie stanowią dla:

• Drzew owocowych – podgryzanie korzeni może prowadzić do ich obumierania
• Roślin cebulowych – nornice szczególnie lubią tulipany, narcyzy i hiacynty
• Warzyw korzeniowych – mogą zjadać marchew, buraki, ziemniaki i pietruszkę
• Zbóż i roślin strączkowych – ich systemy tuneli mogą powodować osłabienie struktury gleby i spadek plonów

Jakie rośliny przyciągają nornice?

Niektóre rośliny są szczególnie lubiane przez nornice, co sprawia, że przyciągają te gryzonie do ogrodu. Wśród ich ulubionych przysmaków można wymienić:

• Cebulki roślin ozdobnych – tulipany, krokusy, hiacynty
• Korzenie i kłącza – zwłaszcza roślin o miękkiej strukturze
• Młode pędy drzew owocowych – jabłonie, grusze, śliwy
• Warzywa korzeniowe – marchew, buraki, ziemniaki
• Nasiona roślin trawiastych i zbóż – szczególnie w pobliżu pól uprawnych

Ciekawostką jest fakt, że nornice mają również swoje ulubione owoce – często można zauważyć ślady ich żerowania na jabłkach, gruszkach i jagodach, które spadły na ziemię.

Sezonowe zmiany w diecie nornic

Dieta nornic zmienia się w zależności od pory roku. Latem mają dostęp do szerokiego wachlarza świeżych roślin i owoców, natomiast zimą muszą korzystać z zapasów lub żerować pod śniegiem.

• Wiosna – młode pędy roślin, liście, kiełki
• Lato – owoce, warzywa, nasiona, zboża
• Jesień – korzenie, cebulki, suszone rośliny, zapasy
• Zima – suche liście, resztki roślin, kora drzew

Nornice są bardzo zaradne, jeśli chodzi o zdobywanie pożywienia – potrafią przegryzać korzenie drzew i roślin, aby dostać się do ich wnętrza, a także gromadzić pożywienie na późniejszy okres.

Dzięki umiejętności adaptacji i elastycznej diecie mogą przetrwać nawet w trudnych warunkach, co czyni je jednymi z najbardziej odpornych gryzoni w świecie przyrody.

Co jedzą nornice? Składniki diety w naturze i ogrodzie

Nornice są wszechstronnymi roślinożercami, ale ich dieta jest bardziej zróżnicowana, niż mogłoby się wydawać. Żywią się głównie roślinami, nasionami i owocami, ale w razie potrzeby sięgają także po owady, korzenie, kłącza i grzyby. Ich nawyki żywieniowe są ściśle uzależnione od pory roku, dostępności pokarmu i środowiska, w którym żyją.

Dieta w naturalnym środowisku

Nornice zamieszkują las, pola, łąki, sady i ogrody, dzięki czemu mają dostęp do szerokiego wachlarza pożywienia. Ich głównym źródłem energii są nasiona i owoce, ale nie gardzą również pokarmem zwierzęcym.

Oto lista pokarmów, które stanowią podstawę diety nornic:

• Rośliny zielne i trawy – młode pędy, liście i łodygi różnych gatunków roślin
• Korzenie i kłącza – preferują miękkie struktury bogate w składniki odżywcze
• Nasiona roślin – zboża, nasiona traw i roślin łąkowych
• Owoce i jagody – jabłka, gruszki, maliny, borówki, truskawki
• Grzyby – niektóre gatunki stanowią dla nich cenne źródło pokarmu
• Owady i larwy – jako uzupełnienie diety w białko, zwłaszcza w trudnych warunkach

Dzięki swojej elastyczności pokarmowej nornice mogą przystosować się do różnych ekosystemów i żyć tam, gdzie mają łatwy dostęp do pożywienia.

Czy nornice jedzą owady i małe zwierzęta?

Choć główną część ich diety stanowią rośliny, nornice nie są całkowicie roślinożerne. W sytuacjach niedoboru pokarmu mogą zjadać:

• Owady – chrząszcze, larwy, gąsienice
• Dżdżownice – szczególnie w wilgotnych terenach
• Małe ślimaki – jako dodatkowe źródło białka
• Martwe zwierzęta – bardzo rzadko, ale zdarza się, że zjadają padlinę

Nie jest to jednak podstawowa część ich jadłospisu – białko zwierzęce stanowi niewielki odsetek ich diety i jest spożywane głównie w ekstremalnych warunkach, np. w zimie.

Najczęściej zjadane rośliny i korzenie – zagrożenie dla ogrodów

Nornice uwielbiają miękkie, soczyste rośliny, a szczególnie gustują w korzeniach, cebulkach i pędach młodych roślin. To właśnie dlatego są poważnym zagrożeniem dla ogrodników i sadowników.

Oto lista roślin, które szczególnie przyciągają nornice:

• Warzywa korzeniowe – marchew, pietruszka, buraki, ziemniaki
• Rośliny cebulowe – tulipany, hiacynty, krokusy, narcyzy
• Drzewa owocowe – jabłonie, grusze, wiśnie (szczególnie ich młode pędy i korzenie)
• Truskawki i maliny – uwielbiają je ze względu na słodki smak
• Słoneczniki i dynie – chętnie zjadają ich nasiona

W wyniku ich aktywności podziemnej rośliny mogą więdnąć i zamierać, ponieważ nornice podgryzają ich systemy korzeniowe.

Sezonowe zmiany w diecie nornic

Dieta nornic zmienia się w zależności od dostępności pokarmu i pory roku.

• Wiosna – nornice jedzą głównie młode pędy roślin, kiełkujące nasiona oraz owady
• Lato – ich menu wzbogaca się o owoce, jagody i ziarna zbóż
• Jesień – zaczynają gromadzić zapasy, jedząc korzenie, cebulki roślin i grzyby
• Zima – bazują na zgromadzonych zapasach, ale mogą również obgryzać korę drzew

Aby przetrwać zimę, nornice tworzą spiżarnie w swoich tunelach, w których przechowują nasiona, orzechy i części roślin, które zebrały jesienią.

Jakie rośliny szczególnie przyciągają nornice?

Niektóre rośliny są prawdziwym magnesem dla tych gryzoni. Nornice mają wyjątkowo wyostrzony węch, dzięki czemu szybko lokalizują swoje ulubione przysmaki.

Najbardziej przyciągają je:

• Cebulki roślin ozdobnych (np. tulipany, krokusy)
• Korzenie roślin warzywnych (marchew, pietruszka, seler)
• Jagody i owoce (truskawki, maliny, borówki)
• Zboża i nasiona roślin strączkowych

To dlatego ogrodnicy i sadownicy często skarżą się na obecność nornic, które mogą w krótkim czasie spowodować poważne straty.

Jak chronić rośliny przed nornicami?

Aby uniknąć strat w ogrodzie, warto stosować różne metody ochrony przed tymi gryzoniami:

• Siatki ochronne – umieszczone wokół cebulek i korzeni
• Rośliny odstraszające – czosnek, cebula, mięta mogą zniechęcić nornice
• Pułapki i odstraszacze – ultradźwiękowe i mechaniczne sposoby ochrony
• Naturalni wrogowie – koty, sowy i lisy pomagają w kontroli populacji nornic

Nornice są sprytne i trudno je całkowicie wyeliminować, ale odpowiednie działania prewencyjne mogą ograniczyć ich szkodliwą działalność.

Tabela: Różnice w diecie nornic latem i zimą

Pora roku	Rodzaj pożywienia
Wiosna	Młode pędy, kiełkujące rośliny, owady
Lato	Owoce, zboża, nasiona, rośliny liściaste
Jesień	Korzenie, cebulki, grzyby, rośliny okopowe
Zima	Zapasy nasion, kora drzew, resztki roślin

Nornice to sprytne i niezwykle zaradne gryzonie, które potrafią dostosować swoją dietę do zmieniających się warunków. Choć są pożyteczne dla ekosystemu, mogą stanowić duże zagrożenie dla ogrodów i sadów, dlatego warto znać ich zwyczaje i stosować odpowiednie metody ochrony.

FAQ – Co jedzą nornice? Najczęściej zadawane pytania

**1. Czy nornice jedzą warzywa z ogrodu?**

Tak, nornice mogą zjadać warzywa, zwłaszcza korzeniowe, takie jak marchew, buraki i ziemniaki.

**2. Czy nornice jedzą mięso?**

Choć ich dieta jest głównie roślinna, mogą zjadać owady i larwy jako źródło białka.

**3. Jakie rośliny najbardziej przyciągają nornice?**

Najbardziej lubią cebulki kwiatów, korzenie roślin oraz młode pędy drzew owocowych.

**4. Czy nornice przechowują jedzenie na zimę?**

Tak, często gromadzą zapasy nasion, owoców i korzeni w swoich norach.

**5. Jak zabezpieczyć ogród przed nornicami?**

Można stosować siatki ochronne, odstraszające rośliny i naturalnych drapieżników, takich jak koty czy ptaki drapieżne.